Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտը հիմնադրվել է 1942 թվականին անվանի ֆիզիկոսներ Աբրահամ և Արտեմ Ալիխանյան եղբայրների կողմից՝ որպես Երևանի պետական համալսարանի մասնաճյուղ։ 1943 թ․ ԵրՖԻ-ն ստացել է ՀԽՍՀ ԳԱ Ֆիզիկայի ինստիտուտի կարգավիճակ։ Ավելի ուշ Արագած սարի վրա ստեղծվել են տիեզերական ճառագայթների «Արագած» (3200 մ) և «Նոր Ամբերդ» (2000 մ) կայանները։ 1963-ին ինստիտուտն անցել է Խորհրդային Միության Ատոմային էներգիայի պետական կոմիտեի ենթակայության տակ: 2011 թ․ սեպտեմբերին ԵրՖԻ-ն ստացել է ազգային լաբորատորիայի կարգավիճակ՝ «Ա․ Ի․ Ալիխանյանի անվան ազգային գիտական լաբորատորիա (Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտ) հիմնադրամ» անվամբ։ Ալիխանյանի անվան ազգային գիտական լաբորատորիան գիտության ոլորտում առաջատարի կարգավիճակ ունի Հայաստանում։ Բարձր գիտական վարկանիշ ունեցող ամսագրերում տարեկան հրատարակում է երկրի ամբողջ գիտական հրատարակումների ավելի քան 30%–ը։ Հայաստանի ամբողջ գիտական արդյունքների վրա կատարված հղումների 70%–ը, ըստ Thomson Reuters հեղինակավոր պարբերականի, բաժին է ընկնում Ազգային լաբորատորիայի աշխատանքներին։
Ազգային գիտական լաբորատորիայի ռազմավարական խնդիրների շարքում են հիմնարար գիտություններում առաջատար եւ նորագույն հետազոտությունների իրականացումը, գիտության տեխնոլոգիական կիրառումը՝ ի նպաստ երկրի տնտեսության, անվտանգության, առողջապահության, էներգետիկայի եւ գիտնականների հաջորդ սերնդի կրթության ապահովումն ու վերապատրաստումը (գիտության մեջ սերնդափոխության խնդրի լուծում): Սա նշանակում է, որ գիտության ազգային լաբորատորիան պատասխանատվություն է կրում երկրի գիտական առաջընթացի, տնտեսական բարեկեցության, առողջապահության եւ անվտանգության ապահովման համար։
Կրթական կենտրոնի՝ որպես ԱԱԳԼ-ի առանձին ստորաբաժանման ստեղծման հիմնական ռազմավարական նպատակն է երիտասարդների ներգրավումը գիտական աշխատանքներում և գիտական կյանքում, ինչպես որպես ապագա գիտնական դառնալու հեռանկարով, այնպես էլ հանրությանը գիտությանը մոտեցնելու նպատակով։ Այս ամենի հետ միասին պետք է երաշխավորել ուսանողների գիտելիքների և հմտությունների բարձր մակարդակ:
Ա․ Ալիխանյանի անվան ազգային գիտական լաբորատորիայի Մեդիա խմբի առանցքային թիրախը գիտական կառույցի աշխատանքների մեծամասշտաբ հանրայնացումն է։ Գիտական գործունեությունը հասարակության լայն զանգվածներին իրազեկելու համար Մեդիա խումբը կիրառում է լայն գործիքակազմ: Մեդիա խումբը ակտիվ համագործակցում է հեռուստաընկերությունների, լրատվական կայքերի, ռադիոների հետ, որոնք պարբերաբար լուսաբանում են ինստիտուտի աշխատանքները։
/ Նորություններ / ԱԱԳԼ փորձարարական բաժանմունքի գիտնականները՝ միջազգային նախագծերում
ԱԱԳԼ փորձարարական բաժանմունքի գիտնականները՝ միջազգային նախագծերում
Առաջին ալիքն անդրադարձել է ԱԱԳԼ փորձարարական բաժանմունքի (ՓՖԲ) գործունեությանը։ 1967-ից գործող ՓՖԲ-ն ունի 83 աշխատակից, այդ թվում՝ 58 գիտնական (2 դոկտոր)։ Բաժանմունքի հետազոտական աշխատանքներում ներգրավված են ասպիրանտներ, հայցորդներ, ուսանողներ։
Փորձարարական բաժանմունքի ֆիզիկոսներին հաջողվել է ստանալ մի շարք կարևոր արդյունքներ, որոնք թույլ են տվել խորացնելու տարրական մասնիկների և ատոմային միջուկների հիմնարար հատկությունների վերաբերյալ պատկերացումները։
Բաժանմունքի գիտական գործունեությունն ընդգրկում է նաև ցածր էներգիաների միջուկային ֆիզիկայի վերաբերյալ հետազոտություններ, որոնք իրականացվում են կատարելագործված ԼՈՒԷ-75 էլեկտրոնային գծային արագացուցչի օգնությամբ։
ՓՖԲ-ի գործունեությունում իրենց ուրույն տեղն ունեն Ավանի աղի հանքի ստորգետնյա լաբորատորիայում (Խ․-235 մ) իրականացվող հազվադեպ միջուկային պրոցեսների հետազոտությունները, ինչպես նաև՝ ֆիզիկական գիտափորձերի համար նախատեսված դետեկտորների մշակման և ստեղծման աշխատանքները։
Զարգացվում են նաև խիտին/խիտոզանային համակարգերի և դրանց նոր ձևափոխումների ստեղծման մեթոդները: